Protestë në Zubin Potok kundër targave të huaja: “Ne nuk jemi të huaj këtu”
Një grup qytetarësh në Zubin Potok, në veri të Kosovës, bllokoi të martën qarkullimin e automjeteve për 15 minuta, duke protestuar kundër masave të paralajmëruara nga autoritetet e Kosovës për përdorimin e automjeteve me targa të huaja.
Protesta u organizua nga Lëvizja Popullore Serbe, e udhëhequr nga Millija Bishevac, kandidat për kryetar të Komunës së Zubin Potokut, dhe u mbështet nga Partia Demokracia Serbe e Aleksandar Arsenijeviq.
Autoritetet kosovare kanë paralajmëruar se, duke filluar më 1 nëntor, përdorimi i automjeteve me targa të huaja me autorizim nuk do të jetë më i lejuar, në bazë të Ligjit për trafikun. Masa prek edhe pjesëtarët e komunitetit serb që jetojnë në Kosovë, por përdorin makina me targa nga Serbia, të lëshuara për qytetet e tyre sipas sistemit serb, të cilat nuk njihen nga Prishtina.
Millena nga Graçanica tregon për Radion Evropa e Lirë se nuk mund të blejë makinë në Serbi me emrin e saj, pasi nuk ka ndryshuar vendbanimin, ndërsa nuk dëshiron të përdorë targa të Kosovës për udhëtimet drejt Serbisë. Ajo thekson se mungesa e transportit publik në komunë e bën të domosdoshme përdorimin e makinave të veta.
Policia e Kosovës thekson se përdorimi i targave të huaja me autorizim është në kundërshtim me ligjin, dhe se praktika është toleruar deri tani për t’u dhënë kohë qytetarëve të bëjnë ndryshimet e nevojshme. Që nga fundi i vitit 2022, Kosova kishte ndaluar përdorimin e makinave me targa serbe, duke rritur tensionet në veri dhe duke shkaktuar tërheqjen e serbëve nga institucionet kosovare.
Autoritetet kosovare po ashtu paralajmërojnë se Ligji për të huajt do të zbatohet me rigorozitet, duke kërkuar që ata pa dokumente të Kosovës të aplikojnë për leje qëndrimi. Aktualisht po zhvillohet një fushatë informuese dhe është publikuar “Udhëzuesi për Hyrjen, Lëvizjen, Qëndrimin dhe Punësimin e të Huajve në Republikën e Kosovës”.
Organizata joqeveritare Aktiv raporton se mbi 93 për qind e serbëve të anketuar në veri kanë dokumente të Kosovës, por se disa ende nuk mund të pajisen për shkak të pengesave administrative. Shoqëria civile serbe kritikon respektimin strikt të ligjit, duke thënë se kjo pengon funksionimin normal të komunitetit serb dhe nuk adreson problemin kryesor të mungesës së dokumenteve.
Studentët dhe profesorët e Universitetit të Mitrovicës së Veriut, që vepron brenda sistemit serb, shprehin shqetësim se masat mund të ndikojnë në funksionimin e institucionit dhe mund të detyrojnë përdorimin e zgjidhjeve alternative si mësimi online.
Lëvizja Popullore Serbe i ka bërë thirrje Qeverisë së Kosovës dhe bashkësisë ndërkombëtare të gjejnë një zgjidhje për të garantuar lirinë e lëvizjes dhe qasjen në dokumente për serbët e Kosovës. Partia Demokracia Serbe ka kërkuar gjithashtu shtyrjen e zbatimit të masave.
Ndërkaq, Zyra për Kosovën në Qeverinë e Serbisë i ka cilësuar këto masa si “kërcënime të reja nga Prishtina” dhe ka paralajmëruar se Beogradi do të kërkojë ndërhyrjen e komunitetit ndërkombëtar, duke lënë të hapur mundësinë e përgjigjeve politike dhe ligjore.
